خرما، میوه ای با تاریخ طولانی و خواص شگفت انگیز، از گذشته به عنوان جزئی مهم از تغذیه انسان ها شناخته شده است. این میوه سرشار از مواد مغذی و قند های طبیعی است که نه تنها به عنوان منبعی فوری از انرژی عمل می کند، بلکه نقش حیاتی در حفظ سلامت عمومی بدن ایفا می کند. خرما ها در انواع مختلفی عرضه می شوند؛ از خرماهای نرم و شیرین گرفته تا خرما های خشک و نیمه خشک، که هر یک ویژگی های خاص خود را دارند. علاوه بر استفاده سنتی، امروزه انواع مکمل ها و محصولات مبتنی بر خرما به بازار آمده اند که به عنوان گزینه های سالم و طبیعی در برنامه های غذایی امروزی معرفی می شوند. در این مقاله، جنبه های مختلف خرما مثل: انواع قند های موجود در آن، شیوه های نگهداری، و محصولات فرآوری شده ای که از آن تولید می شود، مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
آنچه در ادامه می خوانید..
انواع خرما بر اساس مناطق مختلف کشت
میزان قند خرما چقدر است؟
کدام خرما قند کمتری دارد؟
جدول مقایسه میزان قند و سایر ارزشهای غذایی خرماهای مختلف
جمع بندی
انواع خرما بر اساس مناطق مختلف کشت
خرمای مضافتی: یکی از خرماهای محبوب ایران، به ویژه در استان کرمان و شهر بم. این خرما با بافت نرم، گوشتی و طعم بسیار شیرینش شناخته می شود و پوست نازک و رنگ تیره ای دارد.
خرمای کبکاب: در استان های خوزستان و بوشهر تولید می شود. اندازه بزرگ و طعم شیرین آن باعث محبوبیت این خرما در میان مردم شده است.
خرمای پیارم: خرمایی نیمه خشک و باکیفیت که به ویژه در حاجی آباد هرمزگان کشت می شود. به دلیل طعم مطلوب و ماندگاری بالا، به عنوان یکی از خرما های گران قیمت و پرطرفدار شناخته می شود.
خرمای زاهدی: این خرما خشک و با رنگ طلایی است و طعمی شیرین و ملایم دارد. در استان‌های فارس و بوشهر تولید شده و به‌خاطر ماندگاری خوب و سهولت در صادرات، بسیار محبوب است.
خرمای ربی: خرمای نرم و شیرینی است که رنگی مایل به قرمز تیره دارد و در مناطق سیستان و بلوچستان کشت می شود.
خرمای شاهانی: این خرما در شهرستان جهرم از استان فارس تولید می شود و به‌دلیل نرمی و شیرینی زیادش شناخته شده است.
خرمای خاصویی: خرمایی کوچک، نرم و بسیار شیرین که عمدتاً در مناطق کوهستانی هرمزگان کشت می شود.
خرمای دگلت نور (Deglet Noor): خرمایی که بیشتر در کشورهای شمال آفریقا مانند: تونس و الجزایر تولید می شود و به عنوان یکی از بهترین خرما های صادراتی جهان شناخته می شود.
خرمای مجول (Medjool): یکی از معروف ترین خرماها در سطح جهان که به ویژه در کشور های مراکش، اردن و آمریکا کشت می شود. این خرما به دلیل اندازه بزرگ، بافت نرم و طعم شیرینش از محبوبیت زیادی برخوردار است.
میزان قند خرما چقدر است؟
آیا خرما قند کمتری دارد؟ براساس اطلاعات پزشکی، قند موجود در یک عدد خرما معادل حدود سه حبه قند است. در واقع، خرما های خشک نسبت به خرما های تر از نظر میزان قند و کالری، بیشتر محتویات شیرین دارند. شاید برایتان سوال پیش آمده باشد که آیا خرمای خشک هم قند دارد؟ بله، میزان قند یک خرمای خشک حدود ۴.۸ گرم است.
از سوی دیگر، خرمای رطب حدود ۵ گرم قند و ۲۰ کیلوکالری انرژی دارد. در رابطه با تامین ویتامین ها، خرما نمی تواند منبع مهمی از ویتامین های A و C باشد، اما در صورتی که در رژیم غذایی روزانه چهار واحد میوه گنجانده شود، می توان سه خرما را به عنوان یک سهم از میوه ها مصرف کرد. قند خرما مشابه سایر میوه ها، ترکیبی از فروکتوز و گلوکز است و چون این قند ها همراه با فیبر طبیعی خرما هستند، از نظر گوارشی به طور کلی بهتر از قند های ساده عمل می کنند.
با این حال، این نکته به هیچ عنوان به معنای تایید مصرف بی رویه خرما نیست. خرما هم چنان حاوی قند و کالری است و مصرف بیش از اندازه آن می تواند منجر به افزایش وزن و چاقی شود. هر خرمای متوسط حدود ۱۰ گرم وزن دارد و شامل ۲۳ درصد آب و مقادیر کمی پروتئین است.
کدام خرما قند کمتری دارد؟
در میان انواع مختلف خرما مانند: مضافتی، زاهدی، پیارم، کبکاب و استعمران، خرمای مضافتی به عنوان یکی از کم قندترین خرما ها شناخته می شود. این خرما با بافت نرم و شیرین خود، گزینه ای عالی برای افرادی است که به دنبال مصرف خرما با قند کمتر هستند و می خواهند از طعم دلپذیر این میوه لذت ببرند بدون اینکه نگران افزایش وزن باشند.
خرمای مضافتی به دلیل داشتن قند طبیعی و محتوای فیبر بالا، از جمله خرما هایی است که مصرف آن باعث افزایش سریع قند خون نمی شود و به طور تدریجی انرژی در بدن آزاد می کند. این ویژگی، خرمای مضافتی را به انتخابی مناسب برای کسانی که به سلامت خود اهمیت می دهند و نمی خواهند دچار مشکلاتی مانند: نوسانات قند خون یا افزایش وزن شوند، تبدیل کرده است.
در حالی که دیگر انواع خرما مانند: زاهدی، پیارم، کبکاب و استعمران نیز از خواص مفیدی برخوردارند، خرمای مضافتی به ویژه به خاطر قند کمتر و تاثیر کم تر بر افزایش وزن، در میان افرادی که رژیم های کنترل وزن یا مدیریت قند خون دارند، محبوبیت بیشتری پیدا کرده است. بنابراین، اگر به دنبال یک خرمای شیرین و در عین حال کم قند برای گنجاندن در رژیم غذایی خود هستید، خرمای مضافتی انتخاب مناسبی خواهد بود.
جدول مقایسه میزان قند و سایر ارزش های غذایی خرماهای مختلف
| نوع خرما | میزان قند | کالری | پروتئین | چربی | فیبر |
| مضافتی | 74.97 | 277 | 1.81 | 0.15 | 6.7 |
| کبکاب | 73.60 | 270 | 2.20 | 0.35 | 6.8 |
| پیارم | 70.50 | 282 | 1.90 | 0.20 | 6.6 |
| زاهدی | 68.20 | 280 | 1.80 | 0.15 | 6.4 |
| ربی | 72.10 | 287 | 2.00 | 0.30 | 6.5 |
| شاهانه | 74.30 | 275 | 1.75 | 0.15 | 6.8 |
| خاصویی | 76.00 | 295 | 1.80 | 0.20 | 6.9 |
جمع بندی
مصرف زیاد قند و مواد غذایی شیرین به عنوان عامل اصلی چاقی، بیماری های قلبی و دیابت نوع 2 شناخته شده است. از این رو، باید سعی کنیم مصرف قند های فرآوری شده و ساده را تا حد ممکن کاهش دهیم تا سلامت بدنمان حفظ شود. به جای استفاده از قند و شکر سفید، بهتر است از میوه های شیرین و مغذی طبیعی به طور معتدل بهره ببریم. خرما یکی از این میوه هاست که به عنوان یک جایگزین عالی برای قند شناخته می شود.
خرما نه تنها شیرینی طبیعی زیادی دارد، بلکه خواص بسیاری نیز دارد که می تواند به عنوان یک انتخاب سالم کنار چای یا قهوه استفاده شود. علاوه بر خرما، میوه هایی مانند: انجیر خشک، توت خشک و کشمش نیز گزینه های مناسبی برای جایگزینی قند در رژیم غذایی هستند. این میوه ها علاوه بر شیرینی، سرشار از فیبر، ویتامین ها و مواد معدنی هستند و مصرف آن ها به طور منظم می تواند به بهبود سلامت عمومی کمک کند.